نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استاد تمام گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.
2 دانش‌آموخته دکتری تخصصی، فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.
چکیده
تازه های تحقیق
از مجموع آنچه در متن مقاله به‌طور مستند گذشت، نتایج زیر حاصل گردید:
1- محارب به مردانی اطلاق می‌شود که با تعدد یا تکرار جرم در لیست سیاه مجرمان خطرناک قرار گرفته‌اند و دارای پیشینه‌های کیفری متعدد هستند. به اصطلاح، این افراد اهل دعاره و اشقیاء محسوب می‌شوند؛ لذا مجرمان اتفاقی و بدون پیشینه کیفری مؤثر، به‌عنوان محارب (با وصف تجرید سلاح برای غارت اموال مردم به شکل مقرون به اضافه) محسوب نمی‌شوند، بلکه در اغلب موارد، آن‌ها تحت عنوان سرقت مسلحانه و موارد مشابه تفهیم اتهام می‌شوند.
2- مجازات ترکیبی مجرمان، در باب محاربه، با معنای «او» در معنای اباحه، سازگارتر است تا از باب «او» به معنای تخییر باشد.
3- تفسیر مضیق و حداقلی و نیز به نفع متهم، بر اساس آنچه در مقاله گذشت، اقتضاء می‌کند که بسیاری از متهمان به محاربه، بدون پیشینه کیفری، با وصف مجرمانه‌ای غیر از محاربه، تفهیم اتهام شوند. این استنباط با عطف بر «یسعون فی الارض فساداً» نیز تأیید می‌شود.
بر مبنای پژوهش و دستاوردهای این مقاله، پیشنهاد می‌شود که ماده 279 قانون مجازات اسلامی بر اساس آنچه متناسب با سیاست کیفری مبتنی بر مفاد آیه محاربه است، به صورت زیر تعریف و جرم‌انگاری شود: «محاربه عبارت است از کشیدن سلاح توسط مهاجمان ذکور و سابقه‌دار و مفسد به سوی مردم با قصد غارت اموال آنان در قالب سرقت کبری، حتی اگر این عمل منجر به ضرب و جرح یا قتل آنان شود».
4- از نظر نویسندگان مقاله، نا امنی در محیط، اثر و پیامد محاربه است و نه جزء معنی و ماهیت محاربه. به نظر می‌رسد که ماده پیشنهادی فوق، در تعریف محاربه، کوتاه، گویا و مناسب‌تر با فن قانون‌نویسی، به‌ویژه در امور کیفری، است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
This article, through several arguments, examines the interpretation of the term 'Moharebeh' (waging war against God) by the jurist and prominent exegete Faḍil al-Miqdad. It questions why this eminent jurist asserts that 'Moharebeh against God...according to the jurists, is the act of every person who has unsheathed a weapon to terrify people... whether he is of ill repute or not... he is a Mohaarib (wager of war).' One of the points of discussion is the phrase 'ind al-fuqahā' (according to the jurists), given that the definite article 'al' in Arabic denotes generality, implying that this is the view of all jurists. However, upon examining the works of past jurists, including Sheikh al-Mufid, Sheikh al-Tā'ifah, and their students, up to the contemporary jurist Faḍil al-Miqdad himself, it is observed that there are divergent and contradictory opinions in classical fiqh literature regarding the stipulation 'whether he is of ill repute or not.' In fact, some past jurists have clearly stated that a Mohaarib is one who is of 'deceit' and 'ill repute,' and the linguistic meaning of this stipulation is interpreted as 'wicked ones.' Multiple jurists have critiqued the ambiguities in this stipulation and its relevance or irrelevance. Given that this fiqh source is referred to as an important reference in relation to Article 167 of the Iranian Constitution, it is necessary that these criticisms be examined and addressed within the framework of a narrow interpretation of the criminal term in Article 279 of the Islamic Penal Code. Therefore, the conclusion of this research is a recommendation to amend Article 279 of the Islamic Penal Code. The present paper has utilized a descriptive-analytical method and library resources.
کلیدواژه‌ها [English]
قرآن