نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری رشته علوم قرآنی، دانشگاه قرآن و حدیث قم
2 استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه قرآن و حدیث
3 استادیار گروه فرهنگ و رسانه دانشکده شهید محلاتی قم
چکیده
تازه های تحقیق
نتیجهگیری
قاعده امتناع از سوءاختیار یکی از قواعد مهم فقهی است که در علم کلام، اصول فقه و فقه مورداستفاده قرار میگیرد. گرچه ریشه این قاعده عقلی است اما موید به آیات نیز هست. بر طبق این قاعده ورود شخص به محذوریتی که سبب سلب اختیار وی از انجام تکلیفی باشد رافع عقوبت و تکلیف وی نخواهد بود. چرا که محذوریت صورتگرفته با اختیار وی منافاتی ندارد به این دلیل که بر اساس اختیار وی محذوریت ایجاد شده است و قدرت اولیه در تنجز تکلیف به این شخص کفایت میکند. یکی از کاربستهای مورداستفاده در این قاعده حوزه اقناع دینی است که شخص میبایست به جهت عدم ایجاد محذوریت در علم به احکام و مسائل دینی زمینه در معرض قرارگرفتن نسبت به پیامهای دینی را برای خود فراهم سازد. برایناساس میتوان قاعده امتناع را یکی از مؤیدات انصات دانست و مفهوم آن را از صرف سکوت به استماع همراه با اختیار توسعه داد. همچنین تبیین گردید که اقناع فرایندی دارای سه رکن هست که بینش و گرایش و در نهایت کنش ارکان اصلی در اقناع هست. در این پژوهش ضمن تبیین تعاریف رایج در علم ارتباطات از اقناع و بررسی آنها تعریف جدیدی از اقناع ارائه گردید و همچنین اقناع در قرآن کریم مورد بررسی قرار گرفت و الفاظ مشابه آن تبیین شد. در نهایت کاربست قاعده امتناع در مقوله اقناع را میتوان هم در حوزه حاکمیتی و هم در حوزه فردی دانست.
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
Persuasion, the objective of the science of communication and the Quran, is the noblest form of interaction. The ultimate goal of persuasion is to reach action through insight and inclination. The primary condition for religious persuasion is the audience's exposure to the religious message. One of the important fiqhi rules is the avoidance of the misuse of authority by the obligated person, which negates the removal of the punishability of voluntary prohibitions in the path of fulfilling a religious duty. This research, through library data collection and recruiting a descriptive-analytical method, seeks to answer the question: What is the conception and application of the rule of "avoidance of the misuse of authority by the obligated person" in religious persuasion? The rule of avoidance has applications in kalām (theology), usūl al-fiqh (principles of jurisprudence), and fiqh (Islamic jurisprudence), and has both textual (naqlī) and rational (aqlī) foundations, with a wide range of applications. In the issue of religious persuasion, with an emphasis on the Holy Quran, the application of this rule can be divided into two individual and social domains, where issues such as "attentiveness" (insāt) can be constitutive of this rule in the individual domain. Accordingly, the circle of "attentiveness" will be expanded from silence to active listening.
کلیدواژهها [English]