نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار دانشکده علوم انسانی دانشگاه یاسوج
2 استادیار دانشکده علوم انسانی دانشگاه یاسوج.
چکیده
تازه های تحقیق
نتیجه‌گیری
انتظام اجتماعی و حقوقی و رعایت هنجارهای آنها لازمه زیست بهینة همگرایانة انسانی است و تحقق این دو، نیازمند انسانی ملتزم به هنجارهای برآمده و تثبیت شده در قاموس نظم اجتماعی پذیرفته شده و نظم حقوقی شناسایی شده در بستر نظام تقنینی جامعه است. در میانه این ارتباطات و پیوندها، ساخت انسان در ساحت اخلاقی و قائل به نظم اخلاقیِ برآمده از دین، جامعه را به باورمندی و جامعه‌پذیری قواعد اجتماعی و حقوقی رهنمون خواهد کرد. این امر متضمن تربیت مبتنی بر باور به نظارت و کنترل درونی برای احترام و التزام به هنجارهای شناخته شده جامعه است که در ساحت نهادها و مؤسسات اجتماعی همچون مسجد میسور است و چنین نهادهایی، با رویکرد دینی کارکردهای گوناگونی برای تحقق آن دارند. کارویژه اخلاقی دین در فردیات و اجتماعیاتِ زندگی بشر تجلی می‌‌باید و نظم اخلاقی برآمده از آن، بسامدهای مثبتی بر نظم اجتماعی و حقوقیِ اخلاق‌مدارانه می‌‌گذارد که غایت بعثت انبیا نیز اتمام مکارم اخلاقی در همه ابعاد و وجوه انسانی و اجتماعی است و سنگر مسجد یکی از مهم‌ترین خاستگاه‌‌های ترویج و تربیت اخلاقی (در ساحت‌‌های چندگانه) انسان مسلمان است که هر گونه تعلیم اخلافی (فردی و اجتماعی) را که داشته باشد، مستقیم و یا غیرمستقیم بر انتظام امور اجتماعی و حقوقیِ فردگرایانه و جمع‌گرایانه تأثیر خواهد گذاشت.
لذا کارویژه‌‌های چهارگانه زیستِ اجتماعی - حقوقی انسان در مسجد (آموزشی، اجتماعی، سیاسی و قضائی)، می‌‌تواند در هدایت و به تنظیمی روابط انسانی - اجتماعی، نقشی برجسته و واجد توجه داشته و موجبات همگرایی و همافزایی اجتماعی را متجلی سازد؛ در این مکتب، جامعه‌پذیری و همگرایی بسیاری برای وجوه گوناگون زندگی انسان قابل احصاء است و از این منظر می‌‌توان گفت که از آغاز ظهور اسلام تاکنون، در ساحت اجتماعی جامعه، مسجد به‌عنوان باشگاه و مجموعه گسترده و چندبعدی با رویکردهای آموزشی، فرهنگی، اجتماعی و... بوده که محلی برای فعالیت‌‌های متفاوت محسوب شده و حتی پیامبر اسلام a) این رویکرد و کارکرد را برای مسجد شایسته می‌‌دانست. از این منظر می‌‌توان گفت که مسجد به‌مثابه یک نهاد و مؤسسه یا سازمان اجتماعی است که دارای نوعی از ساختار اجتماعی هست که تعیین‌کننده اقدامات و تصورات و باورهای جامعه است که قادر بر آن است تا واپسین نوع از زیست اجتماعی بشر (زیست حقوقی) را به‌سوی هنجارسازی حقوقی با ضمانت اجراهایی از همین جنس بکشاند و در این مسیر نیز آدمی را به‌سوی اخلاق‌مداری و جامعه‌پذیری حقوقی هدایتگر باشد تا طرحی از نظم اجتماعی و حقوقی شایسته را برای جوامع انسانی رقم بزند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
Social and participatory institutions under titles such as non-governmental organizations play an important role in civic education and socialization of individuals in actions and reactions for interactions and communications, and ordering in the realm of human social life, which can be the providers and guarantors of social order and consequently legal order. The mosque is one of the historically established models of non-governmental social organizations, in which various aspects of citizen education can be studied in the realms of convergence, synergy, and solidarity for the realization of a desirable and worthy society. Recruiting a documentary approach and a review of the studies conducted, this article found that moral education in the institution of the mosque cultivates individuals committed to social and legal norms, which will lead to the advancement of civility and social and legal socialization. Essentially, it can be said that the mosque-educated and congregation-trained individual has a greater practical commitment to observing social and legal rules and regulations, and a society based on mosque teachings, with an approach of internal control (in the absence of external control), will train individuals more committed to social order and legal order, and with less cost, the outcome of that society will be more optimal and worthy.
کلیدواژه‌ها [English]
نویسندگان مقاله را تقدیم می‌‌دارند به روح والای شهید راه مسجد، «علی قلی زاده» که به منظور اخذ کمک مالی جهت تکمیل پروژه مسجد روستای محل سکونت خود (بابامرادی سفلی در استان ایلام) عازم تهران شده بود و در محل مجلس شورای اسلامی در خردادماه ۱۳۹۶ بدست گروهک داعش به درجه رفیع شهادت نایل آمد
منابع انگلیسی
Kurian, G. T. (2011). The encyclopedia of political science. Sage Publications (Note: Added
)