افتراق‌شناسی حق فسخ و جواز رجوع در فقه معاملات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی دانشگاه حضرت معصومه سلام الله علیها

2 Saeed Fouladi

چکیده

گرچه ﻓﺴﺦ و رﺟﻮع، سبب اﻧﺤﻼل ارادی در معاملات به معنای عام ﻣﯽ‌گردﻧﺪ، اﻣﺎ از نظر ماهوی بین آن‌ها دوگانگی حاکم است ﮐﻪ ﺻﺮﻓاً در ﺑﺮﺧﯽ احکام و آﺛﺎر شباهت دارﻧﺪ و این تشابه آﺛﺎر را ﻧﻤﯽ‌ﺗﻮان ﺑﺮ یکسانی حقیقت آن دو حمل نمود؛ بلکه نفس «ﺣﻖ ﻓﺴﺦ» و «ﺟﻮاز رﺟﻮع» از نظر ماهیت، ﻣﺒﺎﻧﯽ و ﮐﺎربرد افتراق دارند. ازاین‌رو در مقاله پیش‌رو ﺑﺎ بهره‌گیری از روش توصیفی- تحلیلی و اتخاذ رویکرد ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ‌ای، «ﺣﻖ ﻓﺴﺦ» و «حکم رﺟﻮع» از نقطه ﻧﻈﺮ ماهیت، مختصات، احکام و کاربرد مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. یافته‌های پژوهش حاکی از این است که وضع حق فسخ مبتنی بر آزادی هر چه بیشتر طرفین قرارداد به جهت دفع ضرر و حکم قانون است، در حالی که فلسفه رجوع، تأمین مصلحت- غبطه- اشخاص و ارفاق و امتنان مقنن – شرعی و عرفی- است. رجوع را نمی‌توان در زمره اموال به مالی و غیر مالی و قیمی و عینی تقسیم نمود، زیرا رجوع حق نیست و اراده طرفین در ایجاد آن نقشی ایفا نمی‌کند، بلکه صرفاً به حکم شرع و قانون ایجاد می‌شود. علی‌الاصول فسح در تمام قراردادهای لازم، قابلیت اجرایی دارد، مگر خیار مجلس و حیوان و تأخیر ثمن که مختص بیع است؛ در حالی که امر استثنایی محسوب می‌شود و محدود به هبه، وصیت و طلاق است. برخلاف حق فسخ، جواز رجوع، قائم به شخص و غیرقابل اسقاط و غیرقابل انتقال ارادی می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The right of rescission and the permissibility of revocation in the jurisprudence of transactions

نویسندگان [English]

  • abazar afshar 1
  • saeid Fouladi 2
1 Assistant Professor of Fiqh and Islamic Law Department of Hazrat Masoumeh University,
2 He is the agent of the Islamic Azad Islamic Republic of Najafabad
چکیده [English]

When there is an annulment or return, it is a reason for voluntary dissolution in transactions with a general meaning, but from the point of view of what is between it and the existence of it This is exactly what I said about the rulings and effects of the similarities of Darand, and how similar are the effects of the growth of the pregnancy of a woman to the reality of that pregnancy We grow ; In fact, the same “right of rescission” and “permissibility of revocation” are based on the essence of the matter and the basis of the separation of Darand. What is the meaning of the article “Bishru Bahra-Giri” as a descriptive-analytical and analogical explanation, that is, “the right of revocation” and “recourse” as a point of comparison Its nature, specialties, rulings, and resource is an analysis and decision-making resource. This is the reason why there is a right of rescission based on whether two parties buy a decision by a party to pay damages and a legal ruling. Currently, the goal is to establish a claim, secure the interests of people, and attach a street and an extension of the law. Returning a name to a group of funds with financial, non-financial, valuable, and real division of money, taking away the right of the nest and the will of two parties to create an engraving of a name, but also an exchange with a Sharia rule and the law of creating a desired one. In principle, in order to fully clear the decision, you must pay a fee other than the option of a boarding house, an animal, and a delay in the price of a property sales specialist; Currently, this is an exceptional matter that is considered undesirable and limited to gifts, wills, and divorces.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Right of annulment
  • permissibility of revocation
  • jurisprudence of transactions
  • legal actions