نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشکذه الهیات دانشگاه مازندران
چکیده
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
نویسنده [English]
با افزایش به کارگیری رایانه در تمام عرصه های زندگی و همچنین سهولت استفاده از آن و گسترش شبکه جهانی اینترنت، عملیات ها و افعال ناهنجار و مخالف با موازین شرعی و دینی در فضای مجازی می تواند در هر نقطه ای از دنیا به وقوع بپیوندد. یکی از مهمترین عملیات ها و افعال مجازی مخالف با شرع، غصب داده های الکترونیکی در فضای مجازی است. نگارنده در این تحقیق که به روش تحلیلی توصیفی و با شیوه کتابخانه ای انجام شده است به این نتیجه رسیده است که حکم تکلیفی این نوع از غصب با توجه به ادله ای همچون دلیل عقل، بنای عقلا و اطلاق آیات و روایات وارد شده در زمینه غصب، حرمت است. نیز با استناد به اطلاق ادله ای چون قاعده احترام، قاعده اتلاف و قاعده علی الید می توان حکم وضعی ضمان عین داده ها و منفعت آن را در حق غاصب در فضای مجازی اثبات نمود. در این مقام نمی توان با توجه به وجود قدر متیقن و یا با استناد به انصراف و یا تبادر مال در آیات و روایات به اموال ملموس و فیزیکی مانع از تمسک به اطلاق شد، چرا که قدر متیقن خارجی است و در مقام تخاطب نیست. انصراف نیز از آنجایی که منشا آن کثرت استعمال نیست، مانع از تمسک به اطلاق نمی شود. استناد به تبادر نیز مورد مناقشات متعددی قرار گرفته است، از جمله اینکه با شمردن تبادر به عنوان علامت حقیقت، نمی‌توان معنای غیر متبادر را به عنوان معنای مجازی آن واژه دانست.
کلیدواژه‌ها [English]